Phan Bội Châu | Âm vang sử Việt | DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại

  Trang nhất

  Xã Luận

  Đọc Báo Trong Nước

  Truyện Ngắn

  Kinh Tế

  Âm vang sử Việt

  Tin Thể Thao

  Y Học

  Tâm lý - Xã hội

  Công Nghệ

  Ẩm Thực

    Diễn Đàn Biển Đông

Phản đối mạnh mẽ mọi hoạt động xâm phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa

    Hình Ảnh Quê Nhà - Video Clip

Phát hiện hang động núi lửa mới tại Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông

    Tin Thế Giới

Triều Tiên gấp rút đưa hai vũ khí 'khủng' đến mặt trận Nga-Ukraine

    Tin Việt Nam

Thủ tướng Việt Nam và Liên bang Nga đối thoại với đại diện doanh nghiệp 2 nước

    Tin Cộng Đồng

Miễn thị thực cho công dân 3 nước vào Việt Nam du lịch từ ngày 1/3/2025

    Tin Hoa Kỳ

Đám cháy lớn ở California đổi hướng, thêm nhiều khu vực phải sơ tán

    Văn Nghệ

Bộ Văn hóa vinh danh 'Anh trai vượt ngàn chông gai', 'Anh trai say hi'

    Điện Ảnh

Nam diễn viên Vbiz khiến vợ nhập viện hai lần sau khi cưới, nghe lý do mới bất ngờ

    Âm Nhạc

MC Anh Tuấn gây sốt

    Văn Học

27 năm lớp học tình thương: Gieo con chữ, gieo niềm tin tử tế

Thông Tin Tòa Soạn

Tổng biên tập:
Tiến Sĩ
Nguyễn Hữu Hoạt
Phụ Tá Tổng Biên Tập
Tiến Sĩ
Nhật Khánh Thy Nguyễn
Tổng Thư ký:
Quách Y Lành

Âm vang sử Việt

Phan Bội Châu

1. Vị trí con đường

Đường Phan Bội Châu nằm trên địa bàn hai phường Vĩnh Ninh và Trường An, về phía Tây Nam Kinh thành Huế, khởi đầu từ đường Lê Lợi, chạy qua ngã tư các đường Nguyễn Huệ, Phan Đình Phùng, Phan Chu Trinh, qua ngã ba các đường Xuân Diệu, Đào Tấn đến đường Tam Thai (phía trái, trước Đàn Nam Giao), dài 2487m. Một số đoạn của tuyến đường này chỉ được đi một chiều.

2. Lịch sử con đường

Đường được hình thành từ đầu thế kỷ 19, cùng thời với việc xây dựng Đàn Nam Giao. Từ năm 1976 trở về trước, đường này chia làm hai đoạn: từ cầu Bến Ngự đến Đàn Nam Giao thuộc địa phận huyện Hương Thủy, năm 1981 sát nhập vào thành phố, đầu thế kỷ 20 có tên Nam Giao Cựu Lộ, người Pháp gọi là đường Song hành phía Đông (Rue Parallèle Est) (để phân biệt với đường Song hành phía Tây, tức đường Nam Giao Tân Lộ). Đoạn từ cầu Bến Ngự đến đường Lê Lợi, năm 1903 sát nhập vào thành phố, trước năm 1943 là đường Phủ Cam (Rue Phu Cam). Trước 1955 là đường Van Vollenhoven (Rue Van Vollenhoven), trước năm 1965 là đường Phan Bội Châu; trước năm 1976 là đường Nguyễn Hoàng. Tháng 1/1977, UBND tỉnh Bình Trị Thiên ra quyết định gộp hai đoạn làm một và đặt tên mới là đường Phan Bội Châu.

3. Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Phan Bội Châu (Đinh Mão 1867 - Canh Thìn 1940) Nhà chí sĩ yêu nước, danh nhân văn hoá dân tộc, tên thật là Phan Văn San, do trùng huý tên vua nhà Nguyễn mà đổi thành Phan Bội Châu, lấy hiệu Sào Nam và nhiều biệt hiệu: Hải Thụ, Thị Hán, Độc Tĩnh Tử, Hãn Mạn Tử, quê ở làng Đan Nhiễm, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Ông nổi tiếng thông minh từ nhỏ, có ý chí phấn đấu nhiệt tình yêu nước. Lúc còn trẻ đã hưởng ứng phong trào Cần Vương, ông tham gia viết bài hịch Bình Tây Thu Bắc rồi cùng các đồng chí thành lập đội "Sĩ tử Cần Vương" tại quê nhà. Năm 1900, ông thi Hương đỗ Giải nguyên trường Nghệ An. Năm 1904, ông vận động thành lập hội Duy Tân, qua năm sau ông cùng Tăng Bạt Hổ sang Trung Quốc, Nhật Bản gây dựng phong trào Đông du. Năm 1908, bị trục xuất khỏi Nhật, ông trở lại Trung Quốc, rồi qua Thái Lan xây dựng căn cứ hoạt động ở nước ngoài. Sau cách mạng Tân Hợi 1911, ông trở lại Trung Quốc và thành lập "Hội Việt Nam Quang Phục" và Hội "Chấn Hoa Hưng á", cũng năm này ông bị giặc bắt giam tại Quảng Châu. Năm 1922, ông ra tù tiếp tục hoạt động, và cải tổ Hội Việt Nam Quang Phục thành Đảng Việt Nam Quốc Dân. Năm 1925, ông bị tay sai Pháp bắt cóc tại Thượng Hải, bị giải về nước. Chúng định thủ tiêu kín, nhưng việc bại lộ, buộc chúng phải đưa ông ra xử trước Hội đồng Đề hình, kết án khổ sai chung thân. Nhưng do cả nước dấy lên phong trào đòi thả Phan Bội Châu nên thực dân Pháp ra lệnh "ân xá", song phải an trí ở Huế (trên dốc Bến Ngự). Từ đấy ông không còn hoạt động chính trị nữa, chỉ chuyên tâm vào nghiên cứu Kinh Dịch, viết sách với biệt danh "Ông già Bến Ngự". 15 năm cuối đời, ông sống trong lòng yêu thương kính trọng của nhân dân Huế và các bậc chí sĩ yêu nước khác. Ông để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ: Phan Bội Châu niên biểu, Lưu cầu huyết lệ tân thư, Việt vong thảm trạng, Hải ngoại huyết thư, Việt Nam vong quốc sử, Chu Dịch quốc âm giải, Phan Sào Nam tiên sinh, Quốc văn thi tập, Việt Nam quốc sử khảo, Nữ quốc dân tu tri, Khổng học đăng, Sào Nam văn tập, Ngục trung thư, Trùng Quang tâm sử, Xã hội chủ nghĩa và hơn mười tiểu truyện về các anh hùng liệt nữ Việt Nam. Phan Bội Châu là nhà yêu nước lớn, nhà văn hoá dân tộc, nhà Phương Đông học, bậc anh hùng hiếm thấy của Việt Nam nữa đầu thế kỷ XX. ủy ban Mặt trận Tổ quốc Tỉnh, Sở Giao thông vận tải, Nhà Trưng bày nghệ thuật Điềm Phùng Thị, chợ Bến Ngự, Nhà thờ và lăng mộ của cụ Phan Bội Châu (di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1990), UBND phường Trường An, Chùa Hải Đức, Phổ Quang, Hiếu Quang, Từ Vân, Bảo Thiên, Trường Tiểu học Trường An, Trường Chính trị Nguyễn Chí Thanh và một số chùa tư, khuôn hội Phật giáo nằm trên đường này.

Đầu đường Phan Bội Châu