Nhật Bản hối thúc Trung Quốc cắt giảm kho vũ khí hạt nhân hoặc ít nhất là ngừng dự trữ thêm vũ khí nguyên tử. Động thái này đã gây nên phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh tại các cuộc hội đàm giữa ngoại trưởng hai nước, các quan chức hôm 16/5 cho biết.

Theo Thư ký báo chí Bộ Ngoại giao Nhật Bản, yêu cầu hiếm hoi trên được đưa ra khi Ngoại trưởng Nhật Bản Katsuya Okada gặp gỡ người đồng nhiệm Trung Quốc Dương Khiết Trì tại các cuộc đối thoại khu vực diễn ra ở Nam Hàn. 

Ngoại trưởng Nhật cho rằng, Trung Quốc là thành viên duy nhất trong 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc – trong đó có Mỹ, Anh, Pháp và Nga – vẫn đang tích lũy các vũ khí hạt nhân.

“Giữa 5 thành viên, chỉ có duy nhất Trung Quốc vẫn đang tăng cường kho vũ khí hạt nhân. Vì thế, tôi muốn yêu cầu chính phủ Trung Quốc hoặc giảm bớt số lượng kho vũ khí hạt nhân hoặc ít nhất cũng cam kết với chúng tôi không tăng thêm kho vũ khí hạt nhân so với mức độ hiện tại”, Kazuo Kodama dẫn lời ông Okada cho biết.

Về phần mình, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mã Triều Húc cho biết trong một tuyên bố hôm 16/5 rằng, Bộ trưởng Dương đã bác bỏ các tuyên bố của ông Okada đồng thời bảo vệ chính sách hạt nhân của Bắc Kinh.

Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Mã Triều Húc.

“Bộ trưởng Ngoại giao Dương Khiết Trì đã bác bỏ những tuyên bố vô trách nhiệm của Nhật Bản. Ông nhấn mạnh rằng, chính sách hạt nhân và hạt nhân chiến lược của Trung Quốc là minh bạch. Các đề xuất và nỗ lực giải trừ vũ khí hạt nhân là rõ ràng. Quan điểm của Trung Quốc là hợp pháp và minh bạch”, ông Mã nói trong một tuyên bố.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh, Trung Quốc luôn ủng hộ rằng vũ khí hạt nhân nên hoàn toàn bị cấm và bị phá hủy hoàn toàn, và Trung Quốc cũng chắc chắn theo đuổi chiến lược hạt nhân phòng thủ.

Phát ngôn viên Mã dẫn lời Bộ trưởng Dương cho biết thêm, Trung Quốc là quốc gia sở hữu hạt nhân duy nhất tuân thủ chính sách không sử dụng trước và cam kết vô điều kiện không sử dụng và đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân đối với các quốc gia phi hạt nhân hoặc các khu vực phi hạt nhân.

Theo ông Mã, Bộ trưởng Dương đã nhấn mạnh rằng Trung Quốc chưa bao giờ tham gia bất kỳ cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân và chưa bao giờ triển khai bất kỳ vũ khí hạt nhân nào ở các quốc gia khác, trong khi vẫn duy trì sức mạnh hạt nhân của mình ở mức thấp nhất cần thiết cho an ninh quốc gia.

Ông Mã cho biết tiếp, Bộ trưởng Dương cũng khẳng định hy vọng ông Okada nên đặt quan hệ song phương và các lợi ích cơ bản giữa hai dân tộc lên trước.

Thông tấn xã Yonhap của Seoul dẫn một nguồn tin ngoại giao giấu tên đưa tin, các quan chức Trung Quốc cảm thấy “không hài lòng” với yêu cầu của ông Okada và thậm chí còn cân nhắc tẩy chay chương trình đối thoại tại thành phố Gyeongju.