Tổng thống Joe Biden tối 7/3 (giờ Washington) đã đọc thông điệp liên bang trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ. Đây là bài phát biểu thường niên trong đó tổng thống Mỹ đề cập đến hiện trạng đất nước và các ưu tiên đối nội và đối ngoại trong thời gian tới.

Mở đầu bài phát biểu, Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh rằng tự do và dân chủ đang bị tấn công cả ở trong nước và nước ngoài. Tổng thống Biden chỉ trích cuộc xung đột của Nga ở Ukraine cũng như người tiền nhiệm của ông (Donald Trump - PV) đã cổ súy điều này.

Tổng thống Biden kêu gọi Quốc hội Mỹ sớm thông qua dự luật an ninh quốc gia lưỡng đảng bao gồm viện trợ cho Ukraine đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục ủng hộ nước này. Tổng thống Biden chỉ trích người tiền nhiệm trong sự kiện ngày 06/01 năm 2021 tại tòa nhà Quốc hội Mỹ trong nỗ lực ngăn cản việc chuyển giao quyền lực hòa bình cũng như đảo ngược ý nguyện của người dân. Tổng thống Biden khẳng định bạo lực chính trị không tồn tại ở Mỹ.

Ưu tiên đối nội

Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Biden cũng nhấn mạnh tới quyền thụ tinh trong ống nghiệm trên cả nước cũng như bảo vệ quyền tự do sinh sản. Tổng thống Biden khẳng định nếu Quốc hội ủng hộ quyền được quyết, ông hứa sẽ khôi phục lại phán quyết trong vụ kiện Roe and Wade vốn công nhận quyền phá thai.

Theo Tổng thống Biden, khi ông nhậm chức, nền kinh tế Mỹ đang ở bờ vực khủng hoảng, tuy nhiên, nền kinh tế Mỹ hiện đang là nỗi ghen tị của thế giới. Mỹ đã ghi nhận kỷ lục 15 triệu việc làm mới trong 3 năm, tỉ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất trong 50 năm, 16 triệu người dân Mỹ bắt đầu các doanh nghiệp nhỏ, hầu hết người dân có bảo hiểm y tế, và khoảng cách giàu nghèo thấp nhất trong 20 năm trong khi lạm phát đã giảm từ 9% xuống 3%, mức thấp nhất trên thế giới.

Theo Tổng thống Biden, các dự án hạ tầng cơ sở sẽ giúp xây dựng cầu đường trên khắp nước Mỹ sử dụng sản phẩm Mỹ với sự tham gia của người lao động Mỹ. Đạo luật Hạ tầng cơ sở lưỡng đảng đã giúp tạo ra 46 nghìn dự án mới giúp nâng cấp và hiện đại hóa cầu đường, cảng biển, sân bay và hệ thống giao thông công cộng.

Ngoài ra, Đạo luật Chíp và Khoa học cũng quy định các khoản đầu tư lớn cho việc nghiên cứu và thúc đẩy sản xuất chip bán dẫn trong nước. Từ việc phải nhập khẩu chip bán dẫn, các công ty tư nhân Mỹ hiện đang đầu tư hàng tỷ USD để xây dựng các nhà máy sản xuất chip ở Mỹ, tạo ra hàng chục nghìn việc làm. Các chính sách của chính quyền Biden thu hút 650 tỷ USD từ khu vực tư nhân trong lĩnh vực năng lượng sạch và sản xuất tiên tiến.

Tổng thống Biden cam kết sẽ tiếp tục giảm giá thuốc kê đơn đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục duy trì Đạo luật chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng Obamacare để đảm bảo bảo hiểm y tế cho người dân Mỹ.

Tổng thống Biden cho biết ông sẽ tạo điều kiện cho người dân mua nhà với ưu đãi tín dụng thuế hàng năm, cắt giảm quan liêu để các công ty xây dựng được tiếp cận các nguồn tài chính liên bang nhằm xây 1,7 triệu ngôi nhà trên cả nước, và xây mới và cải tại 2 triệu ngôi nhà giá cả phải chăng để giúp giảm giá thuê nhà.

Tổng thống Biden nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ thống giáo dục trong việc duy trì Mỹ là nền kinh tế mạnh nhất trên thế giới. Tổng thống Biden cam kết mọi trẻ em từ 3-4 tuổi được đi học mẫu giáo, kết nối các doanh nghiệp với các trường cấp 3 để học sinh có trải nghiệm thực tế và định hướng nghề nghiệp, và tăng lương cho giáo viên. Tổng thống Biden cho biết ông đã điều chỉnh các chương trình cho sinh viên vay tiền học nhằm làm giảm gánh nặng vay nợ đối với gần 4 triệu người dân Mỹ.

Tổng thống Biden nhấn mạnh mục đích của ông là cắt giảm thâm hụt liên bang 3 nghìn tỷ USD bằng cách đánh thuế các tập đoàn lớn và giới siêu giàu. Theo Tổng thống Biden, trong năm 2020, 55 trên tổng số các công ty lớn nhất ở Mỹ có lợi nhuận 40 tỷ USD nhưng không hề phải đóng thuế thu nhập liên bang, tuy nhiên, dưới thời chính quyền Tổng thống Biden họ đã phải đóng thuế tối thiểu 15%. Tổng thống Biden cho biết mức thuế tối thiểu doanh nghiệp sẽ được tăng lên ít nhất 21% và ông đề xuất mức thuế tối thiểu 25% đối với các tỷ phú ở Mỹ, điều sẽ giúp mang lại 500 tỷ USD trong 10 năm tới.

Đề cập tới vấn đề an ninh biên giới, Tổng thống Biden cho biết tháng 11 năm ngoái, đội ngũ của ông đã bắt đầu đàm phán với một nhóm các Thượng nghị sỹ lưỡng đảng và kết quả là một dự luật lưỡng đảng với các biện pháp cải cách an ninh biên giới cứng rắn nhất từ trước tới nay. Dự luật này sẽ thuê thêm 1.500 nhân viên an ninh biên giới, thêm 100 thẩm phán nhằm giải quyết hàng triệu trường hợp di cư xin vào Mỹ. Dự luật này cũng sẽ cho phép Tổng thống có thẩm quyền khẩn cấp đóng cửa biên giới tạm thời khi số người di cư ở biên giới quá tải. Tổng thống Biden hy vọng Hạ viện và Thượng viện Mỹ sẽ thông qua dự luật này.

Tổng thống Biden nhấn mạnh Mỹ đang tạo nên lịch sử bằng cách đối đầu với cuộc khủng hoảng khí hậu. Chính quyền Biden có kế hoạch giảm một nửa phát thải các-bon vào năm 2030, tạo ra hàng chục nghìn việc làm năng lượng sạch, xây dựng 500 nghìn trạm sạc xe điện, tiết kiệm 30% đất và nước ở Mỹ vào năm 2030.

Tổng thống Biden cho biết Kế hoạch giải cứu nước Mỹ của ông đã giúp giảm tỷ lệ tội phạm giết người và tỷ lệ tội phạm xuống một trong những mức thấp nhất trong vòng 50 năm. Tổng thống Biden cam kết sẽ làm hơn nữa để bảo vệ sự an toàn của người dân bằng cách đầu tư thêm cho lực lượng cảnh sát, giảm bạo lực gia đình và bạo lực súng đạn.

Ưu tiên đối ngoại

Về đối ngoại, Tổng thống Biden cho biết nước Mỹ cũng đang xử lý các cuộc khủng hoảng ở nước ngoài bao gồm ở Trung Đông. Tổng thống Biden cam kết sẽ đưa những con tin người Mỹ bị Hamas giam giữ về nước đồng thời kêu gọi Hamas thả con tin, hạ vũ khí và giao nộp những kẻ có trách nhiệm trong vụ tấn công Israel hôm 07/10 năm ngoái.

Tổng thống Biden khẳng định đội ngũ của ông đã làm việc không ngừng nhằm đạt được một thỏa thuận ngừng bắn tức thời trong vòng ít nhất 6 tuần. Thỏa thuận này sẽ giúp phóng thích các con tin, giảm nhẹ cuộc khủng hoảng nhân đạo và hướng tới xây dựng một điều gì đó lâu dài hơn.

Tổng thống Biden cho biết ông đã chỉ đạo quân đội Mỹ đứng đầu một sứ mệnh khẩn cấp trong việc xây dựng một cầu cảng tạm thời ở Địa Trung Hải dọc bờ biển Gaza nhằm tiếp nhận các tàu lớn mang theo thực phẩm, nước, thuốc tới Gaza. Tổng thống Biden kêu gọi Israel cho phép thêm viện trợ vào Gaza và đảm bảo các nhân viên viện trợ nhân đạo không bị mắc kẹt giữa hai làn đạn. Tổng thống Biden khẳng định với giới lãnh đạo Israel rằng việc bảo vệ và cứu mạng dân thường là một ưu tiên và giải pháp thực tế duy nhất trong tương lai là giải pháp hai nhà nước nhằm đảm bảo an ninh và dân chủ của Israel và đảm bảo người dân Palestine được sống trong hòa bình cũng như đảm bảo hòa bình giữa Israel và các quốc gia Arab láng giềng bao gồm Saudi Arabia.

Theo Tổng thống Biden, đảm bảo ổn định ở Trung Đông cũng đồng nghĩa với việc kiềm chế mối đe dọa từ Iran, do đó, ông đã xây dựng một liên minh hơn 10 quốc gia nhằm bảo vệ tự do hàng hải và các tuyến đường biển quốc tế ở Biển Đỏ. Tổng thống Biden cũng đã ra lệnh tiến hành các vụ không kích nhằm làm suy yếu các năng lực của Houthi và bảo vệ các lực lượng Mỹ ở khu vực.

Đối với Trung Quốc, Tổng thống Biden khẳng định Mỹ đang chống lại các hoạt động kinh tế không công bằng của Trung Quốc và ủng hộ ổn định và hòa bình ở Eo biển Đài Loan. Mỹ đã làm sống lại các mối quan hệ đối tác và liên minh ở Thái Bình Dương và Tổng thống Biden khẳng định các công nghệ tiên tiến nhất của Mỹ sẽ không thể được sử dụng trong các loại vũ khí của Trung Quốc. Theo Tổng thống Biden, Mỹ muốn cạnh tranh nhưng không phải xung đột với Trung Quốc và Mỹ đang ở vị thế mạnh mẽ hơn để chiến thắng trong cuộc cạnh tranh ở thế kỷ 21 trước Trung Quốc hoặc bất kỳ quốc gia nào khác.

Trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Biden cũng đề cập tới việc ông đã ký duyệt hơn 400 dự luật lưỡng đảng đồng thời kêu gọi Quốc hội thông qua dự luật nhằm bảo vệ trẻ em trong môi trường mạng, tăng cường chăm sóc các cựu chiến binh Mỹ.

Khác với những lần đọc thông điệp trước đây, Tổng thống Biden đã rất nhiều lần nhắc tới và chỉ trích những chính sách của người tiền nhiệm. Điều này cho thấy thông qua thông điệp liên bang lần này, Tổng thống Biden đã tận dụng cơ hội có hàng triệu người theo dõi để công khai chỉ trích đối thủ đảng Cộng hòa đồng thời nêu bật những thành tựu trong 3 năm qua và những ưu tiên trong thời gian tới để từ đó vận động cử tri bỏ phiếu cho mình trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.